1. Procesbeschrijving
1.1. Inleiding
Na de inzameling, ontmanteling en depollutie van AEEA worden bepaalde onderdelen verder voorbehandeld en verwerkt. Printplaten, afkomstig van allerlei AEEA (bv. computers, mobiele telefoons, LCD-schermen, …) vormen zo een belangrijke en waardevolle afvalstroom waarvan de samenstellende materialen gerecycleerd kunnen worden. In het geval van printplaten zijn het de edelmetalen, koper en andere metalen die gerecycleerd kunnen worden. Printplaten kunnen zo een aanzienlijke hoeveelheid goud bevatten, gaande van 50 ppm (low grade) tot meer dan 400 ppm (very high grade) (UMICORE, 2014).
1.2. Werkingsprincipe
Voor printplaten met een hoog gehalte aan waardevolle metalen moet er de nodige aandacht worden besteed dat bij de voorbehandeling (bv. sortering) weinig of geen van deze waardevolle metalen verloren gaan. Het verder verwerken van de printplaten kan uit de volgende opeenvolgende stappen bestaan:
Het inkomend materiaal wordt gewogen en gekeurd. Het keuren van dit materiaal is zeer belangrijk aangezien de samenstelling van het materiaal zeer sterk kan verschillen. Een goede karakterisatie van het materiaal is van belang voor de verdere werking ervan. Uit een studie van Schaik en Reuters (2010) blijkt dat een voorbehandeling als shreddering zinvol kan zijn met het oog op het herwinnen van bepaalde metalen, zoals aluminium. Daarentegen heeft dit een negatief effect op het herwinnen van goud, tin en koper.
Op basis van specifieke metallurgische processen wordt het materiaal gesmolten en geraffineerd zodat edelmetalen en andere metalen herwonnen kunnen worden (Figuur 1). Bij Umicore in Hoboken is dit proces gebaseerd op koper, lood en nikkel als collector metalen. In dit proces worden ook de plastics en het organisch materiaal aanwezig in het inputmateriaal gebruikt als reductor en deels als brandstofvervanger. Aan de hand van dit proces wordt meer dan 95% van het inputmateriaal omgezet in bruikbare producten.
Figuur 1. Precious metals flow sheet (UMICORE, 2014).
2. Milieuaspecten en energie
Het smelten en raffineren van printplaten kan een invloed hebben op verschillende milieuaspecten, waaronder emissies naar lucht en water. De processen zijn uitgerust met een off-gas behandeling (SO2) en waterzuiveringssysteem. Het niet gerecycleerde deel van de printplaten dient te worden ontdaan van bepaalde toxische elementen zoals cadmium en kwik voordat dit verwijderd wordt.
3. Kosten
Geen gegevens gekend.
4. Referenties
- UMICORE Precious Metals, 2014. www.preciousmetals.umicore.com.
- Recupel vzw: www.recupel.be
- van Schaik, A. en Reuter, M.A. 2010. Dynamic modelling of E-waste recycling system performance based on product design. Minerals engineering 23, 192-210.