Materiaalrecyclage: Gips

Gipsafval kan afkomstig zijn van productieafval van de gipsindustrie, werf- en snijafval, sloopafval of gips dat uit een sorteer- of breekinstallatie van bouw- en sloopafval werd verwijderd. De Belgische gipsindustrie is actief in de recyclage en omzetting van alle soorten gipsafval naar primaire grondstof. Alle productieafval van de gipsindustrie zelf wordt onmiddellijk gerecycleerd. Ongeveer 15% van het gerecycleerde gips is afkomstig van werf- en sloopafval. Gipsproducten worden echter steeds meer gebruikt in de bouwsector, waardoor men ze in de toekomst dus ook meer zal aantreffen in het bouwafval.

Diverse afvalsorteerders en containerdiensten zamelen gipsplaten van bouw- en sloopwerven afzonderlijk in. Voldoende zuiver gipsplatenafval kan worden afgevoerd naar een gespecialiseerde recyclage-installatie, waar het gips van het papier wordt gescheiden. Van het gips maakt men gipspoeder en vervolgens nieuwe gipskartonplaten. De papierresten gaan naar papierproducenten. De recyclagetechniek staat op punt voor voldoende zuiver gipskartonafval (OVAM, 2012). Selectieve afbraak, scheiding van de verschillende afvalstromen, afzonderlijk transporteren, selecteren en sorteren zijn een absolute voorwaarde om te komen tot een maximaal rendement in het finale recyclageproces. Het aangeboden materiaal zal wel moeten voldoen aan duidelijk bepaalde criteria bij aanbieding in de recyclage-eenheid, nl. het gipsafval:

  • moet asbestvrij zijn
  • mag bestaan uit (ook brand- of waterwerende) gipskartonplaten
  • mag ook bestaan uit gipstegels, –blokken of –pleisters
  • mag geen pleister met kalk of paardenhaar bevatten
  • mag niet bekleed zijn met isolatie of andere materialen zoals aluminium, laminaat, vinyl, lood
  • mag droog of nat zijn
  • mag nog spijkers of schroeven bevatten
  • mag geverfd zijn
  • mag geen resten van cellenbeton of silicaatzandsteen bevatten
  • moet vrij zijn van cementplaten
  • moet voldoende zuiver zijn en dus afzonderlijk gesloopt of gedemonteerd zijn

Tijdens het recyclageproces worden in eerste instantie verontreinigingen of grote stukken manueel verwijderd of eventueel via mechanische screening. Het papier wordt vervolgens van het gips gescheiden. Zowel het papier als het gips wordt vermalen. Het gehalte aan papier in het gerecycleerde gips is verwaarloosbaar (0,5-1%). Het gipspoeder wordt gebruikt als grondstof voor nieuwe gipsplaten. Het papier kan worden afgevoerd op en gerecycleerd in de papierindustrie.

De belangrijkste emissie bij de recyclage van gips is de vorming van stof, voornamelijk tijdens het vermalen van het gips tot gipspoeder. De productie van afval of afvalwater is verwaarloosbaar.

Om de emissie van stof tegen te gaan kan er gebruik gemaakt worden van stoffilters. Voor andere stofmaatregelen verwijzen we naar de stoffiches van EMIS (Stouthuysen et al., 2012).

Doordat het gipsafval opnieuw als grondstof voor nieuwe gipsplaten wordt ingezet, worden er kosten bespaard. 

  • BLGV. Gips 100% recycleerbaar. Belgisch Luxemburgse Gips Vereniging, Brochure BLGV, 6 pp.
  • OVAM, Duurzame kringlopen, Bouw.
  • OVAM. 2012. Recyclage van specifieke bouwafvalstromen. Mechelen, 5 pp.
  • Stouthuysen, P., Alaerts, K., Vanassche, S., Vrancken, K., Huybrechts, D. 2012. Gids reductietechnieken voor diffuse stofemissies bij op- en overslag van droge bulkgoederen. Drukkerij Artoos NV, 80 pp.