De elastische eigenschappen van rubbers (elastomeren) zijn een gevolg van de (beperkte) vernetting die tussen de polymeerketens aangebracht wordt. Voor de courante rubbersoorten wordt voor de vernetting gebruik gemaakt van zwavelverbindingen. Het proces waarbij de zwavelverbindingen gevormd worden, wordt vulkanisatie genoemd. Door de vulkanisatie is de vormgeving van een rubbervoorwerp in principe irreversibel.

Door het verbreken van de zwavelverbindingen (devulkanisatie) kan de rubber weer in plastische toestand gebracht worden, waardoor de fractie bruikbaar wordt voor een nieuwe vormgeving. Hierbij wordt getracht de polymeerketens zelf zo weinig mogelijk aan te tasten. Het devulkaniseren van rubber laat andere toepassingen toe dan het louter vermalen van rubber.

De energie, die vereist is voor het verbreken van de zwavelverbinding, kan op verschillende manieren geleverd worden. De klassieke techniek steunt op de blootstelling van het rubber aan verhoogde druk en temperatuur in een autoclaaf. Nieuwere technieken werden ontwikkeld voor een snellere en meer selectieve destructie. Verschillende van deze technieken zijn gepatenteerd. Onder meer volgende varianten kunnen vermeld worden:

• Mechanische devulkanisatie: Hierbij wordt energie geleverd door mechanische vervorming van de rubbergranulaten;
• Solventgebaseerde devulkanisatie: activering van klassieke devulkanisatie door toevoeging van 2-butanol;
• Ultrasone devulkanisatie;
• Bacteriële devulkanisatie.

Het oppervlak van rubbergranulaat kan op verschillende wijzen reactief gemaakt worden. Het oppervlak kan hierdoor (in beperkte mate) bindingen aangaan. Oppervlakte-geactiveerd granulaat kan op deze wijze door compressiepersen vormgeving ondergaan zonder toevoeging van bindmiddel. Deze techniek situeert zich tussen zuiver vermalen en devulkanisatie.

Devulkanisatie wordt reeds tientallen jaren toegepast, in eerste instantie gericht op het hergebruik van productieafval. Het is duidelijk dat devulkanisatie, als voorbehandeling voor hoogwaardig hergebruik, in functie van de afzet een relatief hoge inputkwaliteit vereist.