Het primair gemengd bedrijfsafval bevat de afvalstoffen die een bedrijf produceert en die niet selectief worden ingezameld (OVAM, 2012). Het betreft hier het restafval dat bedrijven produceren.

Deze fiche bundelt informatie over het bedrijfsmatige equivalent van huisvuil of huishoudelijk restafval: gemengd bedrijfsafval. Dit afval kan naar aard met het restafval (of “huisvuil”) van huishoudens worden vergeleken. Restafval dat afkomstig is van bedrijven bestaat daardoor eveneens uit:

• het afval dat niet-selectief ingezameld wordt en dat bijgevolg enkel (na eventuele voorbehandeling) kan afgevoerd worden voor verbranding
• het grofvuil[1]
• het gemeentevuil[2]

In de praktijk horen o.a. de volgende afvalstoffen thuis bij het restafval (Antwerpen, 2013):

• yoghurtpotjes
• aluminiumfolie
• gloeilampen
• vensterenveloppen
• incontinentie- en babyluiers
• maandverband
• luiers
• foto’s
• cd’s, cassettes, videobanden 
• …

http://www.vvsg.be/Omgeving/Afval/Afval_inzamelen/Documents/LDEdms12149%20Inzameling%20bedrijfsafval%20door%20gemeenten%20rapport.pdf

De bedrijfsafvalstoffen worden in twee groepen opgedeeld:

• De gemeentelijke bedrijfsafvalstoffen (GBAS) zijn de afvalstoffen die ontstaan uit de activiteiten van de gemeentedienst. Volgens het Uitvoeringsplan Huishoudelijke Afvalstoffen 2003-2007 zijn de marktafvalstoffen, straat- en veegvuil, strandafval, afval van recipiënten tegen zwerfvuil, de opruiming van sluikstorten echter geen gemeentelijke bedrijfsafvalstoffen. Die behoren tot het gemeentevuil (GE), dat het VLAREA gelijkstelt met huishoudelijke afvalstoffen
• De met huishoudelijke afvalstoffen vergelijkbare bedrijfsafvalstoffen (VgBA). Volgens artikel 1.1.1, §2, 82° van het VLAREA zijn dit bedrijfsafvalstoffen van vergelijkbare aard, samenstelling en hoeveelheid als huishoudelijke afvalstoffen en die ontstaan ten gevolge van activiteiten die van dezelfde aard  zijn als activiteiten van de normale werking van een particuliere huishouding. In de tekst worden zij vaak als vergelijkbare bedrijfsafvalstoffen aangeduid;

• Met ongesorteerde bedrijfsafvalstoffen wordt het bedrijfsafval bedoeld waaruit de materiaalstromen vermeld in artikel 5.2.2.1 van VLAREA niet aan de bron  zijn uitgesorteerd. Dit omvat het gemengd bedrijfsafval (HV) en het bedrijfsmatige grofvuil (GV);
• Gemengd bedrijfsafval is het bedrijfsmatige equivalent van huisvuil.

Stad Antwerpen publiceerde een uitgebreide sorteerlijst waarin men kan raadplegen welke fracties bij welke afvalstroom, zo ook restafval, horen.

Voor bedrijfsafval dat naar aard met het huisvuil van gezinnen kan worden vergeleken, kan een bedrijf het afval door de gemeentelijke of intercommunale afvalophalers laten ophalen. De voorwaarden hieromtrent kunnen bij de desbetreffende gemeentelijke milieudiensten verkregen worden.

Een andere mogelijkheid is om als bedrijf een contract aan te gaan met een vergunde afvalophaler.

Restafval ontstaat in bedrijven door de dagdagelijkse activiteit, uitgezonderd de industriële processen, want het afval dat bedrijven in de loop van hun ‘productieproces’ produceren, is ‘industrieel afval’. Restafval is bijgevolg de verzameling van etensresten en andere niet-selectief in te zamelen afvalstromen.

Vanaf 1 juli 2013 zijn ook bedrijven wettelijk verplicht om PMD (plastiek flessen en flacons, metaal, drankverpakkingen) gescheiden aan te bieden.

Figuur 1: Grootste primaire afvalstromen in 2010 (%) (OVAM, 2012).

De 6% gemengd afval is het restafval van bedrijven en bedraagt 1.035.000 ton. Dit is meer dan de hoeveelheid restafval van huishoudens (945.000 ton in 2010) (OVAM, 2012). De evolutie van de hoeveelheid gemengd afval doorheen de voorbij jaren is weergegeven in Figuur 2 en Figuur 3.

Figuur 2: Evolutie van het gemengd primair bedrijfsafval (in kton) van 2004 t.e.m. 2010 – grafiek (OVAM, 2012).

Figuur 3: Evolutie van het gemengd primair bedrijfsafval (in kton) van 2004 t.e.m. 2010 – tabelweergave (OVAM, 2012).

De hoeveelheid gemengd primair bedrijfsafval kende de voorbije jaren (gegevens tot 2010) een dalend verloop, met een minimale gemengde primaire afvalproductie in 2008. In 2009 en 2010 nam de hoeveelheid opnieuw licht toe.

De hoeveelheid niet selectief ingezameld bedrijfsafval (restafval van bedrijven) bedroeg in 2010 meer dan 1 miljoen ton. Dit was meer dan de totale hoeveelheid restafval die alle Vlaamse burgers in 2010 samen produceerden. De systematisch grotere hoeveelheden in de jaren 2004 tot en met 2006 zijn methodologisch te verklaren. In die jaren werd door de OVAM een andere statistische berekeningswijze gevolgd waardoor de hoeveelheden systematisch hoger ingeschat werden. In feite is de trendbreuk tussen 2006 en 2007 aan de schattingsmethode te wijten en moeten de gegevens 2004-2006 en 2007-2010 best als aparte reeksen beschouwd worden. De grootte-orde van de meer recente gegevens (2007-2010) leunt dicht aan bij de schattingen van de hoeveelheid restafval van bedrijven door andere actoren. VAL-I-PAC doet bijvoorbeeld ook metingen van het restafval van bedrijven met het oog op de bepaling van de totale hoeveelheid bedrijfsmatige verpakkingen die erin aanwezig zijn en volgens de OVAM kwamen zij bij hun berekeningen uit op zeer gelijkaardige resultaten (OVAM, 2012).

Figuur 4 geeft een overzicht van het aandeel dat de verschillende Vlaamse sectoren in 2010 in de productie van primair bedrijfsafval hadden. Zoals in Figuur 1 is aangegeven, maakt ‘gemengd afval’ slechts een deel (6%) uit van de totale hoeveelheid primaire bedrijfsafvalstoffen. De bijdrage van de verschillende sectoren in het

Figuur 4: Sectoren met het meeste primair afval in 2010 (OVAM, 2012).